CLUB INSOMNIA (OP AYIA NAPA)
Ayia Napa. Ayia Napa. Ayia Napa, als je UK Garage of “UKG” voor intimi luisterde begin jaren ’00 en de inmiddels garage klassieker van DJ Pied Piper kwam voorbij dan bleef deze chant in je hoofd hangen, geen idee wat het betekende maar het klonk lekker. “Napa” – nutter? Het zal wel. Maar algauw ontdekte je dat Ayia Napa ook elders tegen kwam, bijvoorbeeld in de iconische mixcd van DJ Spoony of andere verwijzingen door garage grootheden als de So Solid Crew. Dit plekje op Cyprus speelde een gigantische rol in de UKG-scene, vergelijkbaar met wat Ibiza deed voor house in Europa. Een ultieme hotspot voor garage artiesten en aficionado’s waar hun beats de baas waren. Totdat in 2002 de boel escaleerde en het sprookje abrupt eindigde. Maar het verhaal van Ayia Napa is er een die verteld moet worden. Ondanks de chaos, zijn er plekken uit die tijd die symbool staan voor de scene. Neem nou Club Insomnia – niet alleen bekend om zijn grootte, maar ook om de underground , mede mogelijk gemaakt door een van de allergrootste garage DJ’s (en DJ’s uberhaupt), DJ EZ. Ayia Napa, was kort maar krachtig, een echte gamechanger in de UKG-geschiedenis.
CLUB INSOMNIA (OP AYIA NAPA)
Do you really like it? Is it, is it wicked? We're lovin' it, lovin' it, lovin' it. We're lovin' it like that. Uhh! Ayia Napa. Ayia Napa. Ayia Napa.
DJ Pied Piper – Do You Really Like It
Beginjaren
In de late jaren ’90 en vroege jaren 2000 transformeerde Ayia Napa, een schilderachtig vissersdorpje op Cyprus, tot het epicentrum van de UK garage scene. Het begon allemaal vrij onschuldig, een typische betaalbare strandbestemming voor vooral Britten zoals zoveel andere delen van Europa, maar Ayia Napa en alles wat daarmee samenhing zou al snel uitgroeien tot een culturele beweging die de dansmuziekwereld op zijn kop zette.
Waar UK garage was in de tweede helft van de jaren ’90 nog bestempeld kon worden als underground muziek, in het midden van de jaren ’90 zelfs nog maar een paar honderd liefbbers in de befaamde “Sunday scene”, begon zijn definitieve commerciële opmars rond het jaar 2000, waarbij zes garage tunes in één week alleen al de top 10 van de hitlijsten overstroomden. In deze periode zochten underground garage promotors naar alternatieven buiten Ibiza, waar ze vooral house en hardere elektronische dansmuziek draaide en dat tot dan toe de onbetwiste koning van het Europese clubleven was. Ayia Napa, met zijn compacte en toegankelijke clubscene, bood een perfect alternatief.
Ayia Napa in de jaren 1970 (Bron afbeelding)
Ayia Napa werd een magneet voor de UK garage liefhebbers. De reis begon meestal met een vlucht naar Larnaca, gevolgd door een taxirit naar Ayia Napa, waar bezoekers hun eerste stop maakten bij de legendarische club Insomnia. Hier dronken ze sambuca aan de bar, waarna ze de nacht indoken, omgeven door de soulvolle beats van UK garage.
De overgang van house naar garage in Ayia Napa leek bijna voorbestemd. Bezoekers en DJ’s voelden dat deze plek, met zijn weelderige en luxueuze uitstraling, de perfecte thuisbasis was voor hun muziek. Clubs als Insomnia maar ook de Black and White Club werden het hart van de scene, waar DJ’s en promotors als Nick Power en de Pure Silk-evenementen een nieuwe dimensie gaven aan het nachtleven in Ayia Napa. Het was niet alleen de muziek die veranderde; de hele cultuur rond Ayia Napa evolueerde. Wat ooit een rustige toevluchtsoord was, werd een waar fenomeen, de straten gevuld met voornamelijk Britten van alle achtergronden, waar elke bar overvol was en de straten gevuld met een zee van feestgangers.
Het unieke van Insomnia lag in het feit dat het diende als een soort universele ontmoetingsplaats, een locatie waar iedereen uiteindelijk zijn weg vond na alle andere geplande evenementen elders op het eiland.
Insomnia: De legende van Ayia Napa's nachtelijk kruispunt
Club Insomnia was de plek waar je moest zijn in Ayia Napa. Deze club trok mensen van allerlei achtergronden aan, van lokale inwoners tot internationale bezoekers en artiesten. Het unieke van Insomnia lag in het feit dat het diende als een soort universele ontmoetingsplaats, een locatie waar iedereen uiteindelijk zijn weg vond na alle andere geplande evenementen elders op het eiland.
Wat opviel aan Insomnia was dat optredens daar anders waren. Artiesten werden niet betaald om op te treden; ze kwamen voor de sfeer en de community. Brian B, de resident DJ, was daarop de uitzondering. Deze benadering weerspiegelde een bepaalde geest van Ayia Napa, waar muziek en samenzijn boven financieel gewin gingen. De Griekse eigenaar van de club, Costas Tziambouris, speelde een centrale rol in het creëren van deze cultuur. Bekend om zijn opvallende gespierde verschijning en gastvrijheid, werd Tziambouris een herkenbaar gezicht binnen de gemeenschap.
Een bijzonder aspect van Club Insomnia was de geheime kamer, een plek van mythes en fluisteringen. Deze verborgen ruimte, toegankelijk via een verborgen deur nabij de DJ-booth, was een plek waar geselecteerde gasten zich konden terugtrekken van de publieke blik. Uitgerust met een groot bed en tweezijdig glas dat uitzicht bood op de dansvloer waardoor je iedereen kon bekijken maar zij jou niet konden zien, als een soort filmische verhoorruimte op een politiebureau, bood de kamer een unieke ervaring. Het bestaan ervan voegde een laag mysterie toe aan de club, een verhaal dat door de jaren heen werd doorverteld.
Tziambouris’ filosofie, dat je in Ayia Napa een soort Tarzan moest zijn om te overleven, weerspiegelde de vrije geest en veerkracht die nodig waren in het snel veranderende nachtleven. Zijn benadering van het runnen van de club, waarbij hij de kunst van het entertainen en het creëren van een unieke ervaring vooropstelde, droeg bij aan de legendarische status van Insomnia.
Ondanks dat Club Insomnia niet meer bestaat, blijven de herinneringen aan de club levend in de verhalen van degenen die er waren. Het was een plek waar de grenzen tussen verschillende muziekgenres en achtergronden vervaagden, waar mensen samenkwamen om te vieren, te dansen en momenten te delen die Ayia Napa’s garage scene karakteriseerden.
Een zeldzame foto van Club Insomnia, vastgelegd door de bekende UKG Heartless Crew (Bron afbeelding)
Nick Power & de garage beweging
De introductie van UK garage in Ayia Napa was geen toevalligheid maar het resultaat van doelgerichte inspanningen door pioniers zoals Nick Power, die vaak wordt beschouwd als de onofficiële ‘godfather’ van Ayia Napa’s garage scene. Al vanaf de vroege jaren ’90 bracht Power, aangetrokken door de idyllische stranden en het levendige nachtleven, zijn vakanties door in Ayia Napa, waar hij lokale clubs overtuigde om hem te laten draaien. Dit legde de basis voor wat zou uitgroeien tot een bloeiende scene.
Deze transformatie was niet enkel het werk van Power en de lokale clubs en bars. Ook garage artiesten, zoals de pionier DJ Spoony en de leden van de So Solid Crew, speelden een cruciale rol in het op de kaart zetten van Ayia Napa als de ultieme bestemming voor UK garage. Hun evenementen trokken duizenden aan, waaronder bekende namen en opkomende sterren, waardoor Ayia Napa synoniem werd met het genre.
Little Charlie
Een curieus verscheen een onwaarschijnlijke held ten tonele. Een jongen, slechts 11 jaar oud, veroverde de harten van feestgangers. De jongen, bekend als Little Charlie, was niet zomaar een kind op vakantie. Met een natuurlijke flair voor ritme en beweging, danste hij de hele nacht door, zijn energie onuitputtelijk. Zijn enthousiasme was aanstekelijk; hij werd het middelpunt van elke club waar hij binnenstapte. De nacht dat alles veranderde, was toen de muziek plots stopte en de schijnwerpers op hem gericht werden. De DJ riep: “Stop the music! Check out this kid” En vanaf dat moment was Little Charlie de mascotte van de Ayia Napa garage crews. Hij was niet langer alleen maar een kind dat danste; hij was een symbool geworden van de ongeremde vreugde die muziek kon brengen.
Overal waar hij ging, volgden de schijnwerpers, waardoor hij snel uitgroeide tot een lokale beroemdheid. mensen stopten hem op straat voor foto’s en handtekeningen, verbaasd over zijn durf en talent op zo’n jonge leeftijd.
Gedurende dat eerste jaar begonnen promotors te merken dat de menigte het geweldig vond om Charlie aan het werk te zien, waardoor hij op evenementen van alle grote promoties terechtkwam. Aan het einde van dat eerste jaar, toen hij terugkeerde naar het VK, nodigde DJ EZ Charlie uit om live een mix te doen op Kiss100, wat slechts het begin van een nog grotere doorbraak. Tegen de tijd dat hij in de zomer van 2001 terugkeerde naar Napa, was de garage scene enorm gegroeid en was Napa dé plek om te zijn. Charlie werkte elke nacht voor verschillende promotors samen met vrijwel elke bekende naam in de garage scene.
Op de leeftijd van 25, nadat hij de wereld over was gereisd om clubs op te zwepen en zij aan zij had gestaan met legendarische DJ’s en MC’s, besloot Charlie dat het tijd was om de draaitafels tijdelijk vaarwel te zeggen. Hij wilde nieuwe horizonten verkennen, avonturen beleven buiten de muziekwereld die tot dan toe zijn hele leven had bepaald.
Vanaf 2018 blaast Charlie echter nieuw leven in zijn passie en dook hij opnieuw de studio in om te werken aan underground garage tracks.
De val van Ayia Napa als UK garage bestemming
Echter, met de opkomst van grime en de veranderende muzikale landschap, begon de scene in Ayia Napa te veranderen. De muziek werd donkerder, en de eens zo vredige vakantiebestemming zag een toename in geweld en onrust. En dus, zoals het vaak gaat met hoogtepunten, volgde er een onvermijdelijke val. Rond 2002 begon Ayia Napa een reputatie van geweld te krijgen, een schaduw die over het zonovergoten paradijs viel.
Incidenten zoals de steekpartij van Dizzee Rascal waren niet langer uitzonderlijke tragedies maar werden angstaanjagend alledaags. De straten van Ayia Napa, ooit gevuld met de vreugdevolle geluiden van feestvierders, weerklonken nu met de echo’s van gevechten en confrontaties. UK-based gangs transformeerden de nachtelijke clubhops in veldslagen, waarbij de competitieve aard niet alleen onder hen, maar ook tussen DJ’s, MC’s, club eigenaren en promotors, voor een gespannen sfeer zorgde.
Deze routine van nachtelijk geweld leidde tot de ondergang van Ayia Napa’s status als de Mekka van de UK Garage (UKG). De Cypriotische overheid greep in, gedreven door een verlangen om het imago van de stad te transformeren van ‘Sun, Sex & Suspicious Parents’ naar een familieresort. Er werden beleidsmaatregelen tegen feesten ingevoerd over het hele eiland. Na juni 2002 begon de burgemeester van die tijd met het handhaven van restricties die een halt toeriepen aan alle feestgerelateerde promoties en activiteiten: het verbieden van flyeren, kroegentochten, het wijzigen van de vergunningsuren voor bars en clubs, ter plekke boetes uitdelen en het inzetten van anti-drugsteams die vaak leidden tot de gevangenisstraf van Britse vakantiegangers.
Deze beperkingen leidden uiteindelijk tot een afname van het Britse toerisme naar de feeststad. Maar de liefde voor UK garage en grime leeft voort, met inwoners zoals DJ Spoony die nog steeds iconische ruimtes zoals Twice as Nice bezetten, zelfs in 2019. De legendarische feestgeschiedenis van Ayia Napa mag dan zijn beïnvloed door veranderende wetten, de beruchtheid van de plaats blijft bestaan. Het is een van de meest iconische plekken om je eerste wilde vakantie door te brengen; een fundament dat weigert te bezwijken.
Ayia Napa’s verhaal is er een van opkomst en ondergang, van feesten tot verval. Maar in de schaduw van de nieuwe restricties en het veranderde imago, blijft de geest van de UK garage levend. Het herinnert ons eraan dat dansmuziek en -cultuur veerkrachtig zijn, zich aanpassend aan de tijden maar altijd een weg vinden om te blijven bestaan. Ayia Napa mag dan zijn status als de onbetwiste hub van UKG hebben verloren, de herinneringen en de muziek leven voort in de harten van diegenen die er waren, een onuitwisbare stempel achterlatend op de generaties die de magie van die gouden jaren hebben ervaren
Let’s push things forward is vrij letterlijk wat The Streets met dit album deden.
Auteur: Miles Niemeijer
Miles is een cultureel ondernemer die graag nieuwe contacten legt en zijn netwerk benut om de muziekwereld te verkennen. Hij helpt mensen met plezier de magie van muziek te ontdekken.
